Wandeling in Sint-Katelijne-Waver door het Fort & Domein Roosendael (10 km)
Datum/Tijd
Date(s) - 17/09/2023
13:30 - 17:00
Locatie
Parking Kerkhof Sint-Katelijne-Waver
Categorieën
Afstand : 10 km
Reliëf : Vlak
Moeilijkheidsgraad : Makkelijk, voor ervaren stappers
Vertrekpunt : Parking Kerkhof, Hogevelden 2, 2860 Sint-Katelijne-Waver
Begeleidster : Gerd peremans (0475/67.39.26) – gerd@effenweg.be
Een tocht langs het Fort van Sint-Katelijne-Waver, de Spildoornbeek en Battenbroek tot aan Domein Roosendael aan de Grote Nete. Een prachtige, groene wandeling doorheen het Mechels Rivierengebied!
We vertrekken in het vrij dicht bebouwde Sint-Katelijne-Waver, aan het Kerkhof van Hoge Velden, en wandelen eerst langs rustige straten om vervolgens langs een onverharde weg richting Fort te stappen. Het Fort van Walem heeft een bijzondere historische waarde binnen het kader van de Antwerpse fortengordel en dit zowel op militair als op vestingbouwkundig vlak, o.m. doordat dit fort een uniek ‘overgangstype’ vertegenwoordigt tussen de bakstenen forten uit het ‘Brialmonttijdperk’ en de nieuwere betonnen pantserforten uit het begin van de 20ste eeuw. Heel wat vestingbouwkundige waarden en details zijn tot op de dag van vandaag bewaard gebleven. (w.o. een waarnemerklok en delen van een pantserkoepel) Bijna geen enkel andere fort draagt zo’n zichtbare sporen van de ongelijke strijd tussen het Duitse en Belgische leger in september 1914.
De natuur die zich in de loop der jaren op het fortdomein heeft ontwikkeld is van een uitzonderlijke kwaliteit. Door de rust die het domein biedt is het een belangrijk toevluchtsoord voor heel wat zeldzame dieren. De bruine korenbout, een zeldzame libel in Vlaanderen, komt nog voor op het Fort van Walem. Dankzij de overwinterende vleermuizen geniet het fort zelfs van een Europese bescherming. De laatste telling van overwinterende vleermuizen leverde niet minder dan 4 soorten op: de Baardvleermuis, Watervleermuis, Grootoorvleermuis en als kers op de taart ook nog een Franjestaart. Een aantal mossen die op het fort groeien, vind je bijna nergens anders in Vlaanderen, in de eerste plaats omdat ze normaal op kalkrotsen groeien.
We wandelen rond de fortgracht richting Spildoorn. Het fortdomein zelf is niet toegankelijk.
Langs de E-19 tussen de afritten Mechelen-Noord en Rumst ligt aan rechtse kant (richting Antwerpen) de Spildoornvijver, ook wel Put van Walem genoemd. Het is een oude zandwinningsput die uitgegraven werd op het einde van de jaren zestig voor de aanleg van de snelweg E19. Het domein is 25ha groot waarvan 16ha water oppervlakte. Wie Spildoorn bezoekt, valt meteen de vijver op. De natuur nam deze put, samen met de ondiepe poelen en slootjes, gretig in. Vandaag zwaaien vogels en vissen er de plak! Ondanks zijn ligging vlakbij E19 is Spildoorn een prachtig natuurgebied. We wandelen door het groen langs de Spildorenbeek richting Battenbroek. Het domein Battenbroek in Walem bevat o.a. een natuur- en watersportgebied en behoort bij het gelijknamige Kasteel Battenbroek.
Dan gaat het verder richting Roosendael. Dit domein langs de Grote Nete beslaat circa 17 hectare en is op het Gewestplan ingekleurd als natuurgebied en deels zelfs als natuurreservaat. Cultuur en natuur ontmoeten elkaar op de voormalige abdijsite Roosendael. Onder andere het monumentale poortgebouw, het pesthuis en het koetshuis roepen herinneringen op aan de cisterciënzerinnenabdij, waarvan de geschiedenis terug gaat tot het begin van de 13de eeuw. Daarnaast vormt de site een prachtig natuurreservaat langs de Nete. Te midden van dat prachtige park vormen het Koetshuis en het Landhuis momenteel de kern van een verblijfscentrum voor groepen. Je kan ook logeren in het Grachthuis, of de trekkershutten of kamperen op het driesterren kampeerterrein van 1 ha. Domein Roosendael is bijna 800 jaar oud en dankt zijn naam aan de cisterciënzerinnenabdij die hier, aan de Nete, omstreeks 1221 werd opgericht. Van die middeleeuwse vestiging blijft vandaag, behalve enkele muurresten, bovengronds nauwelijks iets over. De godsdienstoorlogen gingen immers niet voorbij aan deze streek. De abdij werd in de 16de eeuw diverse malen geplunderd en onder het calvinistische bewind uiteindelijk volledig afgebroken. De heropbouw startte pas in 1648. Vandaag kan men zich nog moeilijk voorstellen dat hier eind 17de eeuw een indrukwekkend abdijcomplex verrees met een prachtige barokkerk. Het Poortgebouw dateert van 1777. Het werd opgetrokken naar aanleiding van het 25-jarig jubileum van abdis Agnes Haegens. Dezelfde abdis bouwde in 1781 ook het Koetshuis. In 1797, onder het Franse bewind, werden de religieuzen voorgoed verdreven. De abdij werd verkocht en grotendeels gesloopt om het bouwmateriaal te gelde te maken. Behalve de reeds genoemde gebouwen, bleef wel nog een deel van het abdissenkwartier overeind. Sinds 1967 is het ook een beschermd landschap. Dat alles wordt nog mooier dankzij de aanwezigheid van diverse beschermde monumenten: het zogenaamde Pesthuis (16de eeuw), het Poortgebouw en het Koetshuis (18de eeuw), de IJskelder (vermoedelijk 19de eeuw). De meeste historische gebouwen zijn recent gerestaureerd. Het eeuwenoude samenspel van natuur, landschapsinrichting en bouwkunst, maakt Roosendael met zijn 19de-eeuwse landschapspark met indrukwekkende, algauw 160 jaar oude bomen, waaronder de twee dikste platanen in België, tot een prachtig domein. Ook is Roosendael tot in het buitenland vermaard om zijn collectie ‘stinsenplanten’. Dat zijn – vooral bloeiende – planten die zich lekker thuis voelen op plekken met een langdurige bouwgeschiedenis.
‘Stins’ is namelijk Fries voor ‘stenen huis’. Sommigen beweren dan ook dat je de contouren van de verdwenen abdij zou kunnen aflezen als je stinsenplanten in kaart bracht. De nog bestaande fundamenten zouden immers voor de kalkrijke bodem zorgen waarvan stinsenplanten houden.
We wandelen door en rond het domein en genieten van een welverdiende rustpauze, bij mooi weer op het groene terras, van ‘De Schuur’. Daarna wandelen we terug langs de Nete en het Provinciaal Overstromingsgebied De Fermerijbeemden. Een stukje langs de groene Beukendreef, om vervolgens terug te wandelen naar ons vertrekpunt langs een groen, onverhard paadje.
Er wordt op een rustig tempo gewandeld en onderweg wordt er op tijd even gepauzeerd. Dit is een ideale wandeling voor stappers met al een eerste ervaring, maar ook de beginnende wandelaar. Waterdicht schoeisel voorzien, er zijn drassige stukken als het geregend heeft.
Onze wandelingen zijn toegankelijk voor iedereen, al zijn ze in de eerste plaats gericht op mensen met (chronische) pijn, chronisch zieken en mensen die even minder goed in hun vel zitten (burn-out, stress, depressie…). Maar ook al wie behoefte heeft aan wat buitenlucht, een babbel of gewoon eens lekker wil gaan wandelen is meer dan welkom. Graag inschrijven vooraf. Aan niet-leden vragen we een bijdrage van 2 euro, hiermee worden de verzekering- en werkingskosten gedekt. Lees hier meer over het lidmaatschap van Effen Weg.
Wenst u nog meer info? Aarzel niet en mail ons op info@effenweg.be of contacteer rechtstreeks de begeleidster op gerd@effenweg.be of 0475 67 39 26
Openbaar vervoer
Vlakbij het vertrekpunt bevindt zich de halte Sint-Katelijne-Waver Hoge Velden, deze wordt bediend door :
- Lijn 552 : Mechelen Gandhi – Elzestraat – (Sint-Katelijne-Waver)
Op 100 meter van het vertrekpunt bevindt zich de halte ‘Sint-Katelijne-Waver Albertstraat’, deze wordt bediend door :
- Lijn 550 : Mechelen Gandhi – Duffel – Lier
- Lijn 551 : Mechelen Gandhi – Sint-Katelijne-Waver
Bekijk de routeplanner van De Lijn voor gedetailleerde dienstregelingen.
Carpoolen
Geen goede verbinding met het openbaar vervoer? Rij je alleen in de wagen naar het vertrekpunt? Bekijk dan zeker even onze Facebookgroep ‘Carpoolers van Effen Weg’, waar vraag en aanbod kan gedeeld worden. Zo helpen we elkaar én het milieu!
Reserveringen
Er kunnen geen reserveringen meer worden geplaatst voor dit evenement.